Sáng ngày 12/10 /2025, Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh tình Nghệ An đã tổ chức lễ công bố quyết định Quy hoạch mở rộng khu “Mộ, Đền thờ Sát Hải đại Vương Hoàng Tá Thốn” tại xã Đức Diễn – tỉnh Nghệ An.
Đoàn đại biểu Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh Việt Nam có: Thiếu tướng Hoàng Kiền – Anh hùng LLVTND, Chủ tịch HĐDH; Thiếu tướng Hoàng Sỹ Nam – Nguyên Chính uỷ Binh chủng Công binh; Doanh nhân Hoàng Quốc Huy – Phó chủ tịch HĐDH, Chủ tịch Hội Doanh nhân họ Hoàng – Huỳnh Việt Nam; Đại tá Hoàng Ngọc Thoa, UV Thường trực, Chánh Văn phòng HĐDH; Ông Hoàng Đình Từ – Chủ tịch và các Phó chủ tịch Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Ninh Bình vào dự.
Các đại biểu lãnh đạo tỉnh và các sở ban ngành của tỉnh Nghệ An và xã Đức Diễn đến dự chỉ đạo, hướng dẫn, giúp đỡ. Các đại biểu Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ An và các khu vực đến dự. Buổi lễ diễn ra trang trọng, ý nghĩa, thành công tốt đẹp.
Doanh nhân Hoàng Quốc Huy cung tiến 500 triệu đồng, Công ty Nhựa châu Âu do DN Hoàng Quốc Huy làm chủ tịch cung tiến 500 triệu đồng; Thiếu tướng Hoàng Kiền – Chủ tịch Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh Việt Nam cung tiến 10 triệu đồng; Doanh nhân Hoàng Quốc Truyền – Chủ tịch Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ An cung tiến 1 tỷ đồng.
Những khởi động bước đầu rất ý nghĩa, tạo động lực để thông tin huy động sự ủng hộ cung tiến đóng góp của bà con họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ An và bà con họ Hoàng Huỳnh mọi miền đất nước quan tâm, nhất là các Doanh nhân.
Các Đại biểu và khách mời tham dự chụp ảnh cùng Chủ tịch HĐDH Hoàng Kiền
BÀI PHÁT BIỂU CỦA CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG HỌ HOÀNG – HUỲNH VIỆT NAM TẠI LỄ CÔNG BỐ QUI HOẠCH KHU DI TICH SÁT HẢI ĐẠI VƯƠNG HOÀNG TÁ THỐN
Kính thưa bà Hoàng Thị Thu Hiền, Đại biểu quốc Hội, UV tỉnh uỷ, PCTMTTQ, chủ tịch hội liên hiệp phụ nữ tỉnh Nghệ An
Kính thưa Các vị khách quý
Thưa toàn thể các đại biểu
Đoàn Đại biểu Thường trực Hội đồng họ Hoàng -Huỳnh Việt Nam rất phấn khởi về dự lễ công bố Quyết định Quy Hoạch chi tiết mở rông khu đền và lăng mộ Sát hải Đại vương Hoàng Tá Thốn.
Lời đầu tiên tôi xin chúc các vị khách quý, các đại biểu cùng hội đồng họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ An và các thành viên trong dòng họ có mặt hôm nay lời chúc sức khoẻ, thành công và hạnh phúc.
Họ Hoàng là một dòng họ lớn được hình thành và phát triển ở nước ta từ thời Hùng Vương. Đời Hùng Vương thứ hai có danh tướng Thiên tề Đại vương Hoàng Vân giúp vua đánh giặc, đã có đền thờ từ thời Hùng Vương đến nay ở Vụ Bản – Nam Định cũ nay là Ninh Bình. Suốt theo chiều dài lịch sử qua các triều đại có nhiều danh tướng họ Hoàng có đền thờ lăng mộ được công nhận là di tích lịch sử các cấp.
Trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm qua các triều đại, ba lần đại thắng quân Nguyên của Nhà Trần là vĩ đại nhất.
Danh tướng thời Trần – Hoàng Tá Thốn, thuỷ tổ của dòng họ Hoàng xã Diễn Danh tướng thời Trần – Hoàng Tá Thốn, thuỷ tổ của dòng họ Hoàng xã Diễn Vạn, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Tên tuổi và công danh của ông đã làm rạng rỡ cho dòng họ Hoàng tỉnh Nghệ An nói riêng và góp phần vào lịch sử, truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm của nhân dân tỉnh Nghệ An và quân, dân Đại Việt.
Hoàng Tá Thốn (1254-1339) là một đại thần dưới triều đại nhà Trần, có nhiều công lớn trong Trong cuộc kháng chiến chống Nguyên – Mông lần thứ ba của Đại Việt.
Ông sinh năm 1254 tại làng Vạn Phần, huyện Diễn Châu. Mẹ người họ Trương ở thôn Lý Trai. Thuở nhỏ, Hoàng Tá Thốn có sức khỏe hơn người và sớm được đi học. Nhưng Hoàng Tá Thốn chỉ thích võ nghệ nên cha mẹ cũng chiều lòng và ở tuổi thanh niên đã nổi tiếng là người khỏe, võ nghệ cao cường. Đặc biệt, ông có tài bơi lội, lặn lâu dưới nước.
Khi Đại Việt bị quân Nguyên – Mông xâm lược, hưởng ứng lời kêu gọi của triều đình, Hoàng Tá Thốn rời quê hương sung vào đội bộ binh. Sau một thời gian, biểu hiện trí thông minh, lắm cơ mưu với tài bơi lội đặc biệt nên đã được tiến cử lên Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn bổ sung vào đội thủy binh thiện chiến của nhà Trần. Ở đây, ông được huấn luyện đầy đủ, nhất là kỹ, chiến thuật trong đội thợ lặn. Sau đó, ông lại được cho làm Nội thư gia, giúp việc binh thư cho Trần Hưng Đạo.
Tài trí, lòng dũng cảm của ông được thể hiện qua hai việc.
Bắt sống Ô Mã Nhi. Tương truyền rằng, ông tố chức mai phục dụ quân giặc vào rồi tiến công, gây cho quân Nguyên – Mông những thiệt hại to lớn, đánh đắm nhiều chiến thuyền của địch. Đặc biệt ông đã cùng các chiến binh với chiến thuật lặn xuống sông, đục thuyền địch làm cho thủy binh của quân Nguyên – Mông vô cùng khốn đốn. Trong trận thủy chiến trên sông Bạch đằng năm 1288, ông đã góp phần quan trọng đánh thắng quân Nguyên – Mông và bắt sống Ô Mã Nhi.
Giết Ô Mã Nhi. Sách Đại Việt sử ký toàn thư đã ghi lại. Hoàng Tá Thốn còn nhận kế sách từ Hưng Đạo Vương là tạo sự cố trên đường đi để tiêu diệt tướng Ô Mã Nhi trừ tận gốc hiểm họa về sau. Ông đã chọn một đội quân gồm nhiều người tâm phúc giỏi bơi lội làm phu thuyền. Chiếc thuyền chở Ô Mã Nhi được đục thủng mấy lỗ rồi trám lại bằng những miếng gỗ được đóng đinh và gắn keo nhựa khá chắc chắn. Đang đêm trên đường đi khi có thời cơ, ông cho người lặn xuống dùng đục nạy tháo các miếng gỗ ra, nước nhanh chóng tràn vào thuyền, không sao trám được. Tướng Mã Nhi chết chìm trong nước nhưng nhiều lính Nguyên khác được cứu thoát. Rồi chính lính được cứu sống này là nhân chứng làm cho vua Hốt Tất Liệt không thể không tin rằng Ô Mã Nhi bị chết do tai nạn đắm thuyền.
Với mưu trí, bí mật, dũng cảm của “Đặc công thuỷ binh”, Hoàng Tá Thốn đã có công lớn trong cuộc chiến đại thắng quân Nguyên – Mông lần thứ ba. Ông được vua ban tước Sát Hải Đại vương, tước Minh Tự cho ông và cấp đất cho lập trang trại. Hoàng Tá Thốn đã chọn Thiên Bồng, (làng Vạn Tràng, xã Long Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An ngày nay). Kỹ chiến thuật “Đặc công thuỷ binh” của Hoàng Tá Thốn cùng với Yết Kiêu đều là tướng nhà Trần đại thắng quân Nguyên – Mông lần thứ ba. Hai ông xứng đáng được suy tôn là thuỷ tổ của lực lượng “Đặc công thuỷ binh”, được kế thừa phát triển lên thành lực lượng Đặc công nước Hải quân tinh nhuệ ngày nay.
Sau đó, Hoàng Tá Thốn lại được triều đình nhà Trần bổ làm Đại tướng thống lĩnh các đạo thủy binh coi giữ 12 cửa biển. Thực hiện nhiệm vụ bảo vệ bờ biển, ông đã tổ chức các đồn trại ven biển thường xuyên tuần tra canh phòng và kịp thời tiêu diệt nhiều đám hải tặc. Những lần quân Chiêm Thành sang quấy rối hải phận Đại Việt, cướp bóc một số địa phương ven biển ở phía Nam, Hoàng Tá Thốn đã đem quân đánh dẹp. Kết thúc các cuộc chiến, ông được triều đình cho hưởng lộc 2 miền Thuận, Quảng.
Những năm cuối đời, do tuổi cao, Hoàng Tá Thốn được triệu về kinh để làm việc ở Nội gia thư. Một lần đi tuần thú đường biển từ Bắc vào Nam, qua 12 cửa biển, đến Cửa Trào huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa, do tuổi già sức yếu, ông lâm bệnh rồi mất ngày mùng 1 tháng giêng năm 1339, hưởng thọ 85 tuổi. Hài cốt ông được triều đình cho thuyền Rồng đưa về chôn cất tại quê nhà, làng Vạn Phần , nay là xóm Xuân Bắc, xã Diễn Vạn, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Triều đình cho lập đền thờ ông tại đây và giao cho dân làng phụng thờ (Hiện mộ ông được làm bằng đá xanh, tọa ngay trước bàn thờ Thượng điện). Từ xa xưa, hàng năm có tổ chức Lễ hội ở cấp Nhà nước, trải thời gian đền thờ phế tích bị bỏ quên. Các triều đã có các Sắc phong Thần, nay, tại nhà thờ họ Hoàng Vạn Phần còn lưu giữ 1 bản Sắc phong triều Khải Định, chữ đã phai mờ khó đọc.
Ông được nhân dân nhiều làng ven biển lập đền thờ như ở Cửa Trào, Cửa Trường, Cửa Vạn, Cửa Trấp, Cửa Thơi, cửa Lò, cửa Hội. Trần Nhân Tông đã truy tặng bậc Đại liêu thượng đẳng tối linh tôn thần, xếp ngang hàng với bảy vị Thượng đẳng thần được cả nước cúng tế, đồng thời ca ngợi.
Theo “Đại Việt sử ký toàn thư”:
Trong trận thủy chiến quyết liệt giữa quân – dân nhà Trần với đội quân xâm lược Nguyên – Mông trên sông Bạch Đằng năm 1288, Hoàng Tá Thốn đã lập chiến công lẫy lừng bằng việc vừa đánh vừa dụ hàng quân địch, bắt sống Ô Mã Nhi – đại tướng tin cẩn của vua Hốt Tất Liệt. Vì vậy, vua Trần đã phong ông là “Sát Hải Đại vương” và khen ông rằng: Ngươi là vị chỉ huy danh tiếng vượt lên nhiều người/ Quả là bậc trung thần bảo vệ biên cương đất nước/ Trong quân ngươi là viên tướng lẫm liệt/ Bút phê của ta khó nói hết lời khen. Không những là người có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên – Mông lần thứ 3, mà từ khi giữ chức Đại tướng chỉ huy thủy binh, ông càng chăm lo xây dựng lực lượng thủy binh bảo vệ vững chắc 12 cửa biển của đất nước. Sau khi mất, Sát Hải Đại vương Hoàng Tá Thốn được xem là vị thần vùng sông biển của Việt Nam, được thờ ở khắp các cửa biển từ miền Bắc vào tận Nam Trung bộ. Tại xứ Nghệ, ngài là một trong 2 vị nhân thần nổi tiếng linh thiêng và được nhân dân lập đền thờ phụng ở nhiều nơi nhất. Sống được vua khen, chết được dân lập đền thờ ở khắp mọi nơi. Một tấm gương đáng kính để hậu thế soi lại mình.
Họ hoàng ở Nghệ an cũng khá đông đúc, theo số liệu của Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ An, số người họ hoàng trong tỉnh Nghệ An là 170 nghìn trên 3,4 triệu người toàn tỉnh, chiếm gần 5 % dân số. Có nhiều chi họ Hoàng ở Nghệ an gốc tích khác nhau. Trong đó dòng họ cụ Hoàng Tá Thốn là đông đảo nhất. Hiện nay dòng họ Hoàng Tá Thốn có mặt ở cả ba tỉnh: Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh và một số nơi khác như Vĩnh Phúc, trong đó Nghệ An là đông nhất, ở các huyện: Diễn Châu, Yên Thành, Quỳnh Lưu, Nghi Lộc, Anh Sơn …. Dòng họ Hoàng Tá Thốn về khai khẩn vùng đất Nghệ An cũng là sớm nhất trong cộng đồng họ Hoàng ở Nghệ an, từ trước năm 1254.
Hoàng Tá Thốn là danh tướng họ Hoàng người Nghệ An, ngài cũng là thuỷ tổ của dòng họ Hoàng đông đảo nhất ở Nghệ An, có bề dày lịch sử trong 8 thế kỷ qua, cũng là một trong những dòng họ lâu đời nhất ở Nghệ An.
Sự tích và Thần tích về Sát Hải Đại Vương Hoàng Tá Thốn được ghi lại ở nhiều nơi, tại các di tích, đền thờ ông (tương truyền có khoảng 50-60 nơi thờ và phối thờ Thần Sát Hải, từ Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa vào Nghệ Tĩnh và một số tỉnh khác), riêng trong tỉnh Nghệ An đã có 42 đền thờ. Trong văn bia, sắc phong, các sách lịch sử, địa chí trung ương và địa phương và các gia phả dòng họ Hoàng một số nơi đã lưu giữ những tư liệu về ông. Đền thờ Sát Hải Đại vương Hoàng Tá Thốn ở quê hương ông: xã Diễn Vạn, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An và tại thôn 1 xã Tào Sơn, Anh Sơn, Nghệ An được công nhận Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.
Ngay từ khi được thành lập, Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ An đã tích cực chủ động đề xuất, báo cáo với Sở VHTT và DL, UBND tỉnh Nghệ An, cùng Thường trực Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh Việt Nam làm việc với viện Sử học, tổ chức hội thảo về thân thế và sự nghiệp của Sát hải đại vương Hoàng Tá thốn.
Qua hội thảo đã làm rõ khẳng định công lao của Sát hải Đại vương Hoàng Tá Thốn để bổ sung vào lịch sử chống quân xâm lược Nguyên Mông thời nhà Trân cho tương xứng với công lao của Ngài. Qua đó cần mở rộng tôn tạo khu lăng mộ đền thờ Hoàng Tá Thốn – di tích lịch sử cấp tỉnh để đề nghị công nhận Di tích lịch sử cấp Quốc gia.
Quá trình làm việc tích cực của Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ An, được sự ủng hộ của chính quyền và nhân dân xã Diễn Vạn nay là xã Đức Châu, tỉnh Nghệ An, lễ công bố quyết định quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 “Mỏ rộng di tích mộ và đền thờ Sát hải đại vương Hoàng Tá Thốn ” được tổ chức long trọng tại đây. Mở đầu cho chương trình xây dựng Lăng mộ, Đền thờ Sát hải Đại vương Hoàng Tá Thốn ngang tầm với công danh sự nghiệp của ngài.
Kính thưa các vị khách quý, thưa toàn thể các đại biểu
Hội đồng Họ Hoàng – Huỳnh Việt Nam đề ra mục địch hoạt động: Tìm về cội nguồn, Tri ân Tổ tiên, Động viên con cháu, hướng tới tương lai. Việc mở rộng tôn tạo nâng cấp lăng mộ đền thờ Sát hải Đại vương Hoàng Thốn là việc làm thật ý nghĩa linh thiêng về tri ân tiên tổ. Qua việc xây dựng công trình văn hoá tâm linh của dòng họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ An để tiếp tục động viên con cháu gần xa tìm về cội nguồn, cùng nhau xây dựng và phát triển, hướng tới tương lai.
Với phương châm hoạt động là: Tập hợp – Đoàn Kết – Tương trợ – Phát triển. Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh Nghệ An sẽ vận động bà con họ Hoàng, Huỳnh đóng góp cung tiến của công để xây dựng. Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh Việt Nam cùng đồng hành phát động sự ủng hộ rộng rãi của các thành viên, đặc biệt là các Doanh nhân họ Hoàng – Huỳnh Việt Nam trong cả nước ủng hộ cung tiến để công trình di tích lịch sử thật ý nghĩa nghĩa nơi đây hoàn thành khang trang bề thế. Trước mắt Doanh nhân Hoàng Quốc Huy – Phó chủ tịch Hội đồng, Chủ tịch Hội Doanh nhân họ Hoàng – Huỳnh Việt Nam, là một nhánh của họ Hoàng từ cụ tổ Hoàng Tá Thốn ở Nghệ An phát triển ra Vĩnh Phúc cung tiến 500 triệu đồng, và Công ty nhựa Châu âu do DN Hoàng Quốc Huy làm chủ tịch cung tiến 500 triệu đồng, cộng là 1 tỷ đồng. Cá nhân tôi – Chủ tịch Hội đồng họ Hoàng – Huynh Việt Nam xin cung tiến 10 triệu đồng.
Chúng tôi rất mong và tin tưởng rằng với tấm lòng của những con cháu họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ an và các thành viên họ Hoàng – Huỳnh trong cả nước đặc biệt là các doanh nhân quan tâm cung tiến ủng hộ, Lăng mộ và đền thờ Sát hải Đại vương Hoàng Tá Thốn sẽ được xây dựng hoàn thành đúng kế hoạch . Đây là cơ sở rất quan trọng để báo cáo đề nghị lên trên công nhận Lăng mộ, Đền thờ Sát hải đại vương Hoàn Tá Thốn là Di tích lịch sử cấp Quốc gia.
Cuối cùng Thay mặt đoàn đại biểu Thường trực Hội đồng họ Hoàng Huỳnh Việt Nam, tôi xin chúc các vị đại biểu lãnh đạo tỉnh Nghệ An, các sở ban ngành tỉnh Nghệ An, đại biểu lãnh đạo, chính quyền, ban nghành đoàn thể xã Đức Châu, các vị đại biểu khách quý, hội đồng họ Hoàng – Huỳnh tỉnh Nghệ An và toàn thể các đại biểu có mặt hôm nay mạnh khoẻ, thành công và hạnh phúc.
Xin trân trọng cám ơn.
Chủ tịch Hội đồng họ Hoàng – Huỳnh Việt Nam
Hoàng Kiền
